Onmiskenbaar is de gelijkenis met Amsterdam. Die is aan de Hanze te danken, want Gdańsk dreef intensief handel met de Lage Landen.
In de middeleeuwse straatjes van de Oude Stad is het heerlijk rondslenteren. En heb je behoefte aan natuur dan ben je in een handomdraai op het strand.
De naam Gdańsk (of Danzig), doet meestal niet meteen een belletje rinkelen. Toch kent de stad een indrukwekkende geschiedenis. Het was hier dat de Tweede Wereldoorlog begon toen het Duitse slagschip de Schleswig-Holstein, onder het voorwendsel van een vriendelijk bezoek, het vuur opende op Poolse soldaten, gelegerd op het schiereiland Westerplatte.
De havenstad is ook de wieg van arbeidersvakbond Solidarność, die daar gestalte kreeg en zo bepalend zou zijn voor de neergang van het communisme, en letterlijk die van zijn voorman, de besnorde Nobelprijswinnaar Lech Wałęsa.
Tijdens de late middeleeuwen dreef Gdańsk intensief handel met andere Hanzesteden als Amsterdam en Brugge. Dat is nog altijd sterk zichtbaar in het straatbeeld: met zijn grachten, pakhuizen, sierlijke grachtenpanden en gevels biedt de oude kern een (vreemd) vertrouwde aanblik.
De zeehandel bracht voorspoed. Vermogende kooplui probeerden elkaar de loef af te steken bij de bouw van fraaie herenhuizen in de Oude Stad, met name langs de ulica Długa (Langstraat) en Długi Targ (Lange Markt).
De karaktervolle straten voelen sfeervol en intiem aan. Loop de smalle ulica Mariacka in, met aan weerszijden hoge, kleurige panden, en die uitkijkt op de gotische Mariakerk. Hier koop je in een van de winkeltjes barnsteen, het ‘goud van de Oostzee’.
Hoewel de voormalige Hanzestad in elk jaargetijde veel te bieden heeft, is volgens ons augustus de beste maand om Gdańsk te bezoeken, tijdens de levendige Jarmark Dominikański, de Dominicaanse jaarmarkt, die al sinds 1260 gehouden wordt. De stad is dan nog vrolijker, de terrassen in de Oude Stad en langs het water tot laat bevolkt op zwoele avonden en er is veel cultuur en muziek op straat.
Officieel maakt Gdańsk deel uit van de Driestad Gdańsk-Gdynia-Sopot, elk met zijn eigen karakter. Gdynia is een industriële haven; het mondaine Sopot, ooit een kuuroord, ligt aan zee en is een geliefd vakantieoord. Overigens heeft Gdańsk zelf ook een uitgestrekt strand. In de zomer ligt het zandstrand vol zonaanbidders.
Vanuit Warschau ben je er zo. De Pendolino is een snelle, comfortabele treinverbinding tussen de twee steden. In minder dan 3 uur zoef je van Warschau Centraal naar Gdańsk Centraal over de 400 km spoor.
Niet ver van Gdańsk ligt, een van de haltes van de Pendolino, een van ‘s werelds grootste middeleeuwse kastelen, Malbork (Mariënburg), ingeschreven op de UNESCO-werelderfgoedlijst. Het omvangrijke kasteelcomplex en de schatkamers maken een bezoek voor kinderen tot een droomuitje.
Daarnaast is de stad een goed uitvalspunt voor excursies naar twee van Polens prachtigste natuurgebieden, Kasjoebië, en het merengebied Mazurië, het ‘land van duizend meren’.